Wat betekent de verruiming van de toeslagregels voor pensioenfondsen?

Of pensioenfondsen op de pensioenen een toeslag mogen verlenen, hangt af van wettelijke regels. De beleidsdekkingsgraad van het pensioenfonds is daarvoor leidend. Het pensioen kan pas een toeslag krijgen als de beleidsdekkingsgraad minimaal 110 procent is. Volgens het voorstel dat ter consultatie is voorgelegd wordt vanaf 1 juli 2022 toeslagverlening mogelijk vanaf een beleidsdekkingsgraad van 105 procent. Deze grens vervalt op 1 januari 2023. Vanaf dan zal namelijk naar verwachting het transitie-FTK volgens de Wet toekomst pensioenen gelden.

Berekening 

We hebben voor 28 van de pensioenfondsen die wij administreren becijferd of het verlagen van de toeslaggrens een effect kan hebben en wat dat effect is. Van de 28 fondsen kan bij een toeslagdrempel van 105 procent ongeveer de helft (54%) indexeren, voor 46 procent is dat nog steeds niet mogelijk. Bij een toeslagdrempel van 110 procent kan 36 procent geheel of gedeeltelijk indexeren, voor 64 procent is indexeren geen optie.

Op korte termijn lijkt de aanpassing van de indexatiegrens goed nieuws, maar de realiteit is dat nog steeds veel pensioenfondsen geen toeslag kunnen verlenen, omdat de financiële positie niet toereikend is.

Nadelige effecten indexeren

Mocht een fonds besluiten de nieuwe toeslagregels toe te passen, dan zijn er meer zaken om rekening mee te houden. De extra ruimte wordt geboden met het oog op de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel. Het lijkt ons raadzaam dat bij de afweging van het besluit tot indexatie de gevolgen voor de overgang op het nieuwe pensioencontract worden meegenomen. Want de (extra) indexatie in 2022 kan de ruimte voor compensatie bij de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel beperken. Dat effect kan de (extra) indexatie ook hebben voor het vullen van een solidariteitsreserve.

Gebonden aan voorwaarden

Wanneer fondsen daadwerkelijk besluiten tot indexatie, zijn ze gebonden aan een aantal strikte voorwaarden:

• door de toeslagverlening wordt de actuele dekkingsgraad niet lager dan 105%;
• de toeslag is niet meer dan de voor het fonds geldende verwachtingswaarde van de groeivoeten van het prijs- en loonindexcijfer van het jaar 2022. Pensioenfondsen gebruiken in de regel een index van het CBS om na te streven of als maximum. Daar moet het fonds zich aan houden als 105% wordt gehanteerd ;
• het pensioenfonds:
  * onderbouwt waarom het de opgebouwde pensioenen zal invaren in de nieuwe flexibele of solidaire regeling en gebruik zal maken van het transitie-FTK;
  * onderbouwt waarom de toeslagverlening in het belang is van alle betrokkenen;
  * beschrijft kwantitatief de generatie-effecten van de toeslag naar leeftijdscohorten;
  * beschrijft de maatregelen die het neemt als niet wordt ingevaren.
• Het pensioenfonds stelt het verantwoordingsorgaan of belanghebbendenorgaan op de hoogte van de toeslag;
• Het pensioenfonds stelt de informatie over de toeslagverlening en de onderbouwing ervan ter beschikking van (gewezen) deelnemers, andere aanspraakgerechtigden en pensioengerechtigden.

De regels voor de verlening van inhaaltoeslagen zoals die nu gelden worden niet gewijzigd.

Wel of niet indexeren?

Deze aanpassing in de indexatiegrens lijkt goed nieuws voor veel deelnemers en politieke partijen die graag een verhoging willen zien van de pensioenen. De waarheid achter de cijfers toont echter een ander beeld. Het verschilt namelijk per pensioenfonds of het deze ruimte kan benutten of niet. Ook de mate van mogelijke indexering verschilt. En als wordt gekozen voor indexatie, kan dat weer consequenties hebben voor de solidariteitsreserve.

Voor veel deelnemers is indexering een belangrijk thema. Ons advies voor pensioenfondsen is daarom de actuaris erbij te betrekken en het goed door te (laten) rekenen, zodat ze weten of ze hiervoor in aanmerking komen. Het is nodig goed te kijken naar de mogelijkheden en beperkingen, zodat ze goed kunnen onderbouwen waarom ze wel of niet kiezen voor indexatie. 

Fondsen met vragen of fondsen die overwegen eventueel gebruik te maken van de mogelijkheid om eerder te kunnen indexeren, kunnen contact opnemen met het vaste aanspreekpunt bij AZL of de afdeling Actuariaat voor meer informatie.

Lees in dit artikel meer over de ontwikkelingen van de dekkingsgraden in 2021.